Ga naar de inhoud
Psychologie van kleur

Psychologie van kleur: dit zeggen kleuren over merken

Kleur is meer dan alleen een esthetische keuze. De kleur van je logo, huisstijl, magazine, website of kantoor is zelfs in staat anderen te beïnvloeden. Uit onderzoek naar de psychologie van kleur blijkt dat kleuren een belangrijke impact hebben op de emoties, de informatieverwerking en het gedrag van mensen.

De verwondering over de psychologie van kleur vond al plaats in het begin van de 19e eeuw. Toen speculeerden wetenschappers al dat kleuren bepaalde negatieve of positieve gevoelens konden oproepen. De Duitse dichter, filosoof en diplomaat Johann Wolfgang von Goethe sprak van plus- (geel, rood-geel, geel-rood) en minkleuren (blauw, rood-blauw, blauw-rood). Pluskleuren zouden positieve gevoelens opwekken zoals levendigheid, ambitie en warme gevoelens. Minkleuren zouden juist negatieve gevoelens opwekken zoals rusteloosheid, angst en koude gevoelens.

Een ander onderscheid in de psychologie of de betekenis van kleur is dat tussen warme kleuren en koude kleuren. Volgens de Amerikaanse psycholoog Jacob Nakshian is algemeen aangenomen dat de warme kleuren oranje, geel en met name rood een opwindend effect hebben op het gedrag en zorgen deze voor vrolijkheid. Blauw en groen zouden juist een rustgevend effect hebben. Psychiater Kurt Goldstein keek onder andere naar de stimulatie en actie als gevolg van warme en koude kleuren. Met klinische observaties ondervond hij dat de warme kleuren rood en geel stimulerend zijn en krachtige actie opleveren. De koude kleuren groen en blauw zouden ontspannend zijn en kalme en stabiele actie produceren.

Nog interessanter is om te kijken naar de betekenis van de afzonderlijke kleuren. Waarom lopen we een blauwtje, halen we een wit voetje en willen we de zwarte bladzijdes in onze geschiedenis vergeten?

Geel: geluk en plezier

Geel is de kleur van de zon, de kleur van het licht en heeft vooral veel positieve connotaties. In de psychologie van kleur staat het voor geluk en vrolijkheid van de geest, maar als je er te veel mee geconfronteerd wordt, staat het voor woede. Het symboliseert ook plezier, optimisme, rijkdom en vriendschap. Ook wordt het geassocieerd met opwinding. Gebruik geel dus vooral wanneer je positiviteit en plezier wilt uitstralen.

Rood: kracht, warmte en gevaar

Je zou denken dat rood alleen maar negatieve gevoelens oproept: een rood stoplicht, het rood dat de stier agressief maakt, de kleur van gevaar. Toch hoeft dit niet het geval te zijn. Rood wordt zelfs geassocieerd met geluk. Het is een intense kleur die een levendige en krachtige impact heeft op iemands persoonlijkheid en emoties. Rood wordt ook wel geassocieerd met warmte, vuur of passie en met aanval en verovering. Het symboliseert ook negatieve concepten: arrogantie, gevaar, bloed, oorlog en woede. Rood is dus eigenlijk de kleur van beweging. Het past dan ook goed bij belangenorganisaties als het Rode Kruis en durfal-merken als Red Bull.

Groen: natuur, jeugd en gezondheid

Als rood ook positieve associaties heeft, kan groen dan ook negatieve associaties opwekken? Eigenlijk heeft groen (bijna) alleen maar positieve betekenis in de psychologie van kleur. Het symboliseert groei, vernieuwing, natuur, jeugd, gezondheid, stabiliteit, creative intelligence en staat voor een evenwichtige en verjongde geest. Ook wordt het geassocieerd met zelfbehoud. Vooral groen wordt veel gebruikt als verkoopstool. Het wordt veel toegepast om producten duurzaam, evenwichtig of gezond te laten overkomen. Dit met als negatief uiterste dat er veel merken zijn die aan ‘greenwashing’ doen, het zichzelf groener profileren dan dat het merk daadwerkelijk is. Een voorbeeld hiervan is de transitie van het logo van MacDonalds van rood en geel naar groen.

Blauw: kalmte, betrouwbaarheid en bedroefdheid

Blauw, de kleur van de oceaan, lucht, water en koelte. Het is een koelere, niet bedreigende kleur. Het heeft een rustgevende impact op de geest en symboliseert kalmte, vertrouwen, wijsheid, autoriteit, royale rijkdom, waarachtigheid, creativiteit, water lichamen, conservatisme en betrouwbaarheid. Toch wordt blauw ook geassocieerd met bedroefdheid en zelfs depressie. Een goed voorbeeld van het gebruik van blauw, zijn de logo’s van de politie en de Rijksoverheid. Hun blauwe kleur past goed bij de autoriteit en het betrouwbare beeld dat deze organisaties moeten uitstralen.

Zwart en wit: rebellie vs. kalmte

Als je aan de kleur zwart denkt, denk je toch al snel aan donkere thema’s en negatieve gevoelens. Dit zie je ook weerspiegeld in onze eigen taal: zwarte lijst, zwart schaap, zwarte dag, iemand zwart maken, zwarte bladzijde in de geschiedenis. Allemaal negatieve connotaties. In de psychologie van kleur wordt zwart geassocieerd met negatieve concepten als het kwaad en de dood. Verder symboliseert zwart de negatieve concepten absentie, rebellie, rouwen, kwaad, leegte, donkerheid en leed. Toch symboliseert het ook enkele positieve concepten als kracht, professionaliteit en elegantie.

Zo contrasterend als de kleuren zijn, zo tegenovergesteld zijn de betekenissen. In plaats van dood en rebellie wordt wit geassocieerd met licht en kalmte. Wit symboliseert ook jeugd, onschuld, eerbied, waarheid, sneeuw, lucht, netheid, kou, angst en nederigheid. Het staat ook voor een balans en neutraliteit. Gebruik zwart dus eerder als je professionaliteit en kracht wilt uitstralen en wit voor een neutrale en evenwichtige uitstraling.

Hieronder volgen drie interessante infographics over kleurenpsychologie:

Kleurenpsychologie infographic

Bron: CoSchedule

Kleurenpsychologie infographic

Bron: 4imprint

Kleurenpsychologie infographic

Bron: Homestead